Wegetarianizm to sposób żywienia, który zapewnia organizmowi pełnowartościowe źródła białka roślinnego. Na świecie spotkasz różne rodzaje diet roślinnych, ale nie każda z nich jest dla Ciebie korzystna. Czy stosowanie diety bezmięsnej stwarza ryzyko niedoborów substancji odżywczych?
Wegetarianizm i weganizm – różnice w diecie
Wegetarianizm
Wegetarianizm to typowa dieta roślinna, która wyklucza jedzenie mięsa. Przyjmując ten sposób żywienia, rezygnujesz z białka pochodzącego z mięsa ryb, zwierząt oraz skorupiaków. Dieta bezmięsna nie oznacza całkowitej eliminacji z produktów zwierzęcych, bo dopuszcza spożycie sera, mleka lub jajek.
Wegetarianizm to jeden z kilku rodzajów diet roślinnych i ma kilka odmian, które różnią się proporcjami żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Takim przykładem jest lakto-owo-wegetarianizm, który pozwala na jedzenie jaj i nabiału i lakto – wegetarianizm, dopuszczający produkty mleczne.
Weganizm
Najbardziej zaawansowaną forma wegetarianizmu jest dieta wegańska. Jest to całkowicie bezmięsna dieta, która wyklucza pokarmy odzwierzęce – łącznie z miodem i nabiałem. Pozbawiając się tej grupy pokarmów, narażasz się na brak witamin z grupy B lub żelaza, których dobrym źródłem jest mięso. Jednak dobrze skomponowana i zbilansowana dieta wegańska powinna uzupełnić te wszystkie związki odżywcze.
Niezbędne składniki odżywcze w diecie wegetariańskiej
Żelazo w diecie wegetariańskiej
Żelazo jest ważnym minerałem, który odpowiada w organizmie za produkcję energii i za transport tlenu do komórek. Dlatego osoby stosujące dietę wegańską lub wegetarianizm mogą odczuwać różne niedobory pokarmowe. Prawidłowo zbilansowana dieta wegańska uwzględnia większe ilości roślinnych źródeł żelaza, aby organizm mógł je łatwiej przyswoić. Przy stosowaniu diety roślinnej warto także jeść pokarmy z dużą ilością witaminy C lub ją suplementować, aby lepiej wchłaniać żelazo.
Niedobór witaminy B12
Kolejne niedobory składników odżywczych dotyczą witamina B12. Ten związek chemiczny wspomaga odporność i działanie układu nerwowego. Jego brak skutkuje osłabieniem i większą podatnością na choroby. W tym wypadku stosowanie diety wegetariańskiej wymaga uzupełnienia tego składnika odżywczego za pomocą suplementu diety. Ta witamina nie występuje w pokarmach roślinnych, a można ją wyłącznie spotkać w mięsie.
Kwasy tłuszczowe
Niezbędnym składnikiem odżywczym w każdej diecie są kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6. Równie ważne jest zadbanie o ich właściwe proporcje, które wpływają na poziom cholesterolu w organizmie i prawidłowy lipidogram. Na szczęście pełnowartościowa diety wegetariańska pozwala na spożywanie dużej ilości nasion i orzechów, dzięki czemu ryzyko niedoborów składników odżywczych z grupy kwasów omega 3 i 6 jest małe.
Wpływ diety wegetariańskiej na zdrowie
Wpływ klasycznej diety wegetariańskiej
Klasyczna dieta wegetariańska dostarcza białko roślinne i niesie ze sobą niskie ryzyko niedoborów składników pokarmowych. Prawidłowo zbilansowana dieta roślinna, bogata w warzywa strączkowe z dużą ilością żelaza i z uzupełnieniem witaminy B12 nie powinna stwarzać żadnych problemów zdrowotnych.
Warto pamiętać, że dieta pełna produktów roślinnych naturalnego pochodzenia dobrze wpływa na działanie układu trawiennego. Dzięki temu, że żywność pochodzenie roślinnego zawiera dużo błonnika, to oparte na nich różne rodzaje diet roślinnych są sycące i sprzyjają zachowaniu smukłej sylwetki.
Wady diety wegetariańskiej
Weganizm może oznaczać brak kwasów tłuszczowych EPA i DHA. Są to niezbędne substancje zasilające mózg i serce. Niestety, ale żywność pochodzenia roślinnego korzysta głównie z kwasów tłuszczowych typu ALA, które są przekształcane w EPA i DHA jedynie w kilku procentach. Prawidłowo zbilansowana dieta wegańska powinna uzupełniać te kwasy tłuszczowe, aby organizm dostał wszystko, czego potrzebuje.
Czy dieta wegetariańska jest zdrowa?
Klasyczna dieta wegetariańska, przy zachowaniu odpowiednich zasad i zdrowej żywności pochodzenia roślinnego nie stwarza ryzyka niedoborów składników pokarmowych. Osoby stosujące dietę roślinną mogą odczuć poprawę samopoczucia, mają mniejsze problemy z trawieniem i łatwo im zachować smukła sylwetkę. Dobrze zaplanowana dieta wegetariańska powinna uzupełniać wszelkie składniki, których nie brakuje na diecie mięsnej.